Van điều áp là gì?
Thiết bị điều chỉnh áp suất được sử dụng phổ biến trong hệ thống điều hòa gồm có van điều tiết lưu áp suất và van điều áp. Van điều tiết lưu áp suất có chức năng điều chỉnh năng suất làm lạnh của điều hòa. Van điều áp dùng để điều chỉnh áp suất của hệ thống điều hòa trong phòng, hệ thống các kho lạnh, chuyên dùng cho máy nước đá, hệ thống làm lạnh…
Ngoài ra, van điều áp có tác dụng điều tiết áp suất bay hơi, tránh sự bốc hơi ở máy nén khí bằng cách tăng hoặc giảm điện trở của van điều áp.
Dựa vào cơ chế tác động, van điều áp chia làm 2 nhóm: van điều áp tác động trực tiếp, van tác động giấn tiếp. Các van tác động trực tiếp thường được sử dụng cho các thiết bị ó đường kính nhỏ hơn 20-25 mm.
Dựa vào chức năng của van điều áp có thể chia thành nhiều loại như van điều áp bay hơi, van điều áp ngưng tụ, van điều áp lạnh, van điều áp máy nén… Trong đó, vân điều áp hệ thống lạnh được sử dụng rất nhiều, đặc biệt vào dịp hè sắp tới.
1. Van điều áp bình chứa
Van giúp điều chỉnh áp suất của bình chứa trong các hệ thống lạnh, hệ thống sản xuất tại nhiều nhà máy, xí nghiệp thuộc các ngành khác nhau. Van sẽ mở ra khi áp suất ở trong bình chứa nhỏ hơn áp suất quy định được cài đặt trên van điều áp. Đặc biệt, van có thiết bị hộp xếp cân bằng nên chỉ hoạt động dựa vào sự thay đổi áp suất tại đầu ra, không bị tác động bởi sự thay đổi áp suất nào khác.
Trong vận hành máy lạnh áp suất của bình chứa rất quan trọng để có thể cung cấp chất lỏng cho các hệ thống bay hơi khi có sự thay đổi chế độ làm việc từ mùa hè sang mùa đông. Lúc này áp suất ngưng tụ sẽ bị giảm xuống do nhiệt độ nước làm mát thấp khiến cho áp suất bình chứa cũng giảm xuống. Để tăng áp suất bình chứa thì ta phải tăng nhiệt độ nước bằng cách xả trực tiếp hơi nóng của máy nén vào bình chứa.
Cấu tạo van điều áp dùng điều chỉnh áp suất bình chứa gồm có: nắp bảo vệ, đệm kín, vít điều chỉnh, lò xo điều chỉnh, thân van, hộp xếp cân bằng, tấm van, đế van, cơ cấu giảm xung, đầu nối áp kế, mũ van.
Các thông số kỹ thuật của van điều áp:
- Môi chất được sử dụng: HFC, CFC, HCFC.
- Áp suất có thể điều chỉnh trong khoảng từ 3 đến 20 bar.
- Áp suất làm việc max: 28 bar.
- Nhiêt độ đo trong khoảng từ -45 độ C đến 130 độ C.
2. Van điều áp cacte
Để đảm bảo chất lượng sản phẩm đông lạnh thì hệ thống luôn phải hoạt động hết công suất ở nhiệt độ cao trong thời gian ngắn nhất.
Chính vì đặc thù của hệ thống nên van điều áp cũng có cấu tạo và nguyên lý hoạt động đặc trưng. Thiết bị thường được lắp đặt tại ống hút của máy nén, có tác dụng bảo vệ máy nén, chống quá tải trong quá trình sử dụng. Cấu tạo của van điều áp gồm mũ bảo vệ, đệm kín, vít điều chỉnh, vít cài đặt, lò xo chính, thân van, hộp xếp cân bằng, tấm van, bộ phận chống xung.
Khi áp suất đầu ra của van thấp hơn áp suất được cài đặt lúc lắp đặt thì van điều áp sẽ mở ra. Hộp xếp cân bằng giúp áp suất không bị ảnh hưởng bởi thay đổi đầu vào, đồng thời ổn định khi diện tích van bằng diện tích bề mặt hộp xếp.
Thiết bị chống xung có tác dụng làm giảm xung động, đảm bảo công việc ổn định, tăng tuổi thọ và độ chính xác cho hệ thống và van điều áp.
Việc sử dụng van điều áp trong hệ thống ống hút máy nén để chống quá tải khi áp suất, nhiệt độ ngưng tụ tăng cao đột ngột trong quá trình xả lạnh. Ngoài ra, khi nhiệt độ giảm xuống thấp thì van điều áp có thể giúp giảm công suất thấp nhất, giảm kích thước của bộ ngưng tụ tối đa.
3. Van điều áp điều chỉnh năng suất lạnh
Điểm nổi bật của van điều áp này nằm ở cơ cấu chống xung động trong máy lạnh, đảm bảo cho van và hệ thống hoạt động lâu dài, cho kết quả chính xác khi điều chỉnh.
Cấu tạo của van điều áp giúp điều chỉnh năng suất lạnh có: nắp bảo vệ, đệm kín, vít đặt van, vít điều chỉnh van, lò xo chính, thân van, hộp xếp cân bằng, tấm van, đế van, đệm chống xung.
Nguyên lý hoạt động của van:
Áp suất đầu ra giảm dẫn đến áp suất hơi giảm dưới mức cho phép làm năng suất lạnh sẽ giảm thì van sẽ tự động mở ra để xả hơi nóng vào ống hút máy nén làm cho nhiệt độ tăng lên.
Áp suất điều chỉnh của van là 6 bar, nhiệt độ tối đa là 106 đọ C, áp suất tối đa là 28 bar. Van có tác động gián tiếp nhờ áp suất đầu ra của hệ thống.
4. Van điều áp chỉnh áp suất ngưng tụ
Để đạt được năng suất lạnh yêu cầu cần hiệu chỉnh tại van điều áp của hệ thống sao cho phù hợp với yêu cầu khi làm việc. Đối với năng suất lạnh của hệ thống thì đại lượng áp suất ngưng tuh và áp suất bịnh chứa đóng vai trò quyết định. Chính vì thể luôn phải ổn định thông số này bằng van điều áp ngưng tụ.