Khái niệm về độ cứng là những đặc trưng cơ tính quan trọng hay một thuộc tính cơ bản của vật liệu,dựa vào đó ta có thể sơ bộ đánh giá được độ bền và độ dẻo của vật. Độ cứng phản ánh tới tính mài mòn, chịu uốn, trầy xước của vật.
Hiện nay với sự phát triển khoa học vật liệu tạo ra rất nhiều phương pháp đo độ cứng và từ đó hình thành máy đo độ cứng. Các thiết bị máy đo độ cứng với nhiều ưu điểm là : không phá hủy chi tiết vật đo, tiến hành rất nhanh không mất nhiều thời gian và sức lao động.
Ví dụ điển hình với phương pháp máy đo độ cứng theo vết xước . Máy đo độ cứng xác định độ cứng theo cách kiểm tra độ cứng của khoáng vật cần đo với độ cứng mẫu chuẩn. Mẫu chuẩn đó được lấy trên tính chất khoáng vật có độ cứng nhỏ hơn sẽ bị khoáng vật có độ cứng lớn hơn tác động làm trầy .
Máy đo độ cứng vết xước luôn có thang đo dựa trên 10 khoáng vật có sẵn, nhưng trừ khoáng vật kim cương. Vật liệu cứng nhất là kim cương, mềm nhất là tan. Máy đo độ cứng với thang đo này tính hạn chế trong thực tế vì chúng cung cấp được kết quả không chính xác với các vật liệu hay kim loại.
Phương pháp đo độ cứng, máy đo độ cứng ngày nay thường sử dụng một đầu thử ấn tác động lên bề mặt mẫu thử. Tính toán trên cơ sở lực tác động, trị số độ cứng được đo và theo độ sâu hoặc kích cỡ của vết lõm.
Ba phương pháp cơ bản của máy đo độ cứng hiện đại : Vicker, Brinell, Rockwell.
Máy đo độ cứng với ứng dụng điển hình:
- Trong các nhà máy các chi tiết của thiết bị, các hệ thống máy móc cơ khí.
- Khuôn mẫu hay vật đúc cần đo độ cứng
- Đo độ cứng Các khối kim loại lớn
- Máy đo độ cứng phân tích các hư hại trên ống và hệ thống bồn bể áp lực …
- Trong quá trình gia công chế tạo cần kiểm tra chất lượng: vũ khí, cơ khí ô tô, quân dụng
- Máy đo độ cứng cho phép kiểm tra định dạng và phân loại vật liệu.
XEM THÊM : KÍNH HIỂN VI